VOORNAMEN

Oorzaak van variatie in voornaam

Variatie in voornaam wordt veroorzaakt door onder andere:

• de spelling

De naam blijft in de uitspraak dezelfde, maar de schrijfwijze kan veranderen. Dit is het gevolg van het feit dat er geen een‑op‑een relatie bestaat tussen letter en klank. Dezelfde letter wordt niet door iedereen hetzelfde uitgesproken en dezelfde klank kunnen we verschillend schrijven. Voor het dagelijkse taalgebruik zijn spellingsregels opgesteld, maar bij namen is iedereen vrij om te variëren. Dat deden vroeger de ouders of de betrokkene zelf. Maar ook de gemeenteambtenaar of dominee, die de naam meestal fonetisch (de uitspraak benaderend) opschreven.


• de klank

De invloed van het dialect op het ontstaan van variatie in voornaam kan zich op verschillende manieren uiten. Zo veranderde bijvoorbeeld bij de vorming van verkleinwoorden de klinker 'a' in 'e'. Of werd de 'ie' vervangen door de deftiger klinkende 'ij'.


• het gebruik van een achtervoegsel

In de vroegere naamgeving was de verscheidenheid aan achtervoegsels groter dan in de moderne naamgeving. Achtervoegsels zijn een uiting van de creatieve mogelijkheden. Of een verkleiningsuitgang.


• het gebruik van een verkorting

Hierbij gaat het om een samentrekking. Er worden geen lettergrepen, maar alleen klanken uit de naam weggelaten. Of er vallen één of meer onbeklemtoonde lettergrepen uit de naam weg.

Het gebruik van de voornaam op deze website

Hieronder staat een zeker niet volledige opgave van de niet altijd door mij doorgevoerde variaties in voornaam. Als uitgangspunt voor de voornaam op deze website geldt de naam in de doop- of geboorteakte. Maar als in latere aktes elke keer een andere voornaam staat, dan vind je die op de website. Als er behalve de voornaam ook een roepnaam bekend is, dan staat die er tussen haakjes achter.
Hieraan moet nog worden toegevoegd dat met name in de 18e eeuw een meisjesnaam vaak werd gevolgd door een 'n'. Dus zou naast bijvoorbeeld 'Annegje' ook 'Annegjen' op de lijst moeten staan.

• Anna - Anne - Annegje - Annigje - Annechien
• Arendje - Arentje
• Berendina - Dina - Berendje - Berentje
• Catharina - Catherina
• Christina - Stina - Stijntje
• Derk(je) - Dirk(je)
• Egbert - Eibert - Eijbert - Eijmbert
• Elisabeth - Elizabeth - Lisebeth - Lisa
• Femmetje - Femmigje - Fennigje
• Frederik - Freek - Freerk - Vrerik
• Gerrit - Gerret - Geurt - Gait
• Gergje - Gerrichje - Gerrigje - Gerretje - Gerritje - Grietje
• Harm(en) - Herm(en) - Hermannus - Hermanus - Mannes - Mannus
• Helena - Lena - Lene - Leentje
• Hendrikje - Hentje
• Hilligje - Hillegien
• Huibrecht - Huibregt - Huijbregt - Huybrecht - Hubrecht - Hubregt
• Jacob(je) - Jakob(je) - Jakop(je) - Jacobus - Jacoba
• Janna - Jannegien - Jannegje - Jannetje - Jannigje - Jantje - Jannetje - Jansje - Jennegje - Jennigje - Jentje - Johanna
• Lambert - Lammert
• Libigje - Libije - Liebigje - Lubbigje - Lubbegien - Lubbegje - Lubbetje - Lubbertje - Lubberta
• Marchien - Marrechien - Marrijtien - Mar(r)ijtje - Marrigje - Merregje - Merrigje - Margje
• Mathilda - Mathilde
• Trientje - Trijntje
• Wilhelmina - Willemiena - Willemina - Willemijntje
• Willempje - Willemtje
• Woldje - Woltje - Wolly
• Zeger - Zeeger - Seger